Afrykański pomór świń | Aktualne informacje
Spis treści:
- Co to jest afrykański pomór świń (ASF)?
- Czy afrykański pomór świń jest zakaźny dla ludzi i innych gatunków zwierząt?
- Jak przenoszony jest afrykański pomór świń?
- Jak afrykański pomór świń dotarł do naszej części świata?
- Ile zwierząt ucierpiało w Europie w latach 2019 i 2020?
- Jakie są objawy afrykańskiego pomoru świń?
- Jaka jest aktualna sytuacja w zakresie afrykańskiego pomoru świń?
- Jakie środki bezpieczeństwa są przydatne dla mnie jako hodowcy, producenta świń?
- Jakie środki bezpieczeństwa stosuje JOSERA?
- Wnioski
Co to jest afrykański pomór świń (ASF)?
Afrykański pomór świń (ASF) jest to wysoce zakaźną i zaraźliwą, wirusową chorobą świń domowych wszystkich ras oraz dzików, podlegającą obowiązkowi zgłoszenia.
Czy afrykański pomór świń jest zakaźny dla ludzi i innych gatunków zwierząt?
Nie, zarówno ludzie i inne gatunki zwierząt nie są wrażliwi na zakażenie wirusem ASF, w związku z czym choroba ta nie stwarza zagrożenia dla ich zdrowia i życia
Jak przenoszony jest afrykański pomór świń?
W krajach afrykańskich, z których pochodzi wirus, infekcja przenoszona jest przez kleszcze, co jednak nie zdarza się w naszej szerokości geograficznej. W szczególności jednak patogen rozprzestrzenia się poprzez bezpośredni lub pośredni kontakt zwierząt zdrowych ze zwierzętami zakażonymi lub ich wydalinami czy wydzielinami. Transfer również może nastąpić za pośrednictwem osób i pojazdów wjeżdzających na teren fermy, skażonego sprzętu i narzędzi, zwierząt mających swobodny dostęp do fermy (gryzoni, kotów, psów), skażoną słomę, paszę, wodę oraz poprzez skarmianie zwierząt odpadami kuchennymi zawierającymi nieprzetworzone mięso zakażonych świń lub dzików.
Jak afrykański pomór świń dotarł do naszej części świata?
Po raz pierwszy afrykański pomór świń został stwierdzony w Kenii w 1921 r. Choroba ta występowała wyłącznie na kontynencie afrykańskim aż do 1957, kiedy z Angolii została zawleczona do Portugalii, z której wirus ASF przedostał się do Hiszpanii, a następnie do innych europejskich krajów. Na Półwyspie Iberyjskim ASF utrzymywał się endemicznie, jednak przeszktałcenie systemu hodowli i produkcji świń doprowadziło do skutecznej eradykacji ASF w Hiszpanii w 1995 r., a w Portugalii w 1999 r.
Kolejne przypadki afrykańskiego pomoru świń pojawiły się w Europie dopiero w XXI wieku. W 2007 roku zawleczono ASFV na teren Gruzji, którego źródłem były zanieczyszczone wirusem odpady transportowane na pokładzie statku, który transportował świnie z Mozambiku do portu w Poti u wybrzeży Morza Czarnego. Choroba rozprzestrzeniła się również na kraje sąsiednie: Armenię, Azerbejdżan i Rosję. W 2012 roku odnotowano pierwsze przypadki na Ukrainie i Białorusi, a w 2014 roku afrykański pomór świń dotarł do Litwy, Łotwy i Estoni w tym również do Polski. W lutym 2014 r. u martwych dzików znalezionych na terenie województwa podlaskiego potwierdzono pierwsze przypadki ASF. W Czechach pierwszy przypadek zarejestrowano 27 czerwca 2017 roku. W 2018 roku w Belgii wykryto przypadki ASF u dzików. W Niemczech w pierwszej połowie września 2020 roku potwierdzono pierwsze ognisko ASF u dzików, a 15 lipca 2021 r. w populacji świń.
Ile zwierząt ucierpiało w Europie w latach 2019 i 2020?
Dotyczy świni domowej | |||
---|---|---|---|
raj |
Liczba ognisk choroby w 2019 r. | Data ostatniego ogniska w 2020 r. | Liczba ognisk choroby |
Bułgaria | 44 | 03.02.2020 | 9 |
Grecja | – | 05.02.2020 | 1 |
Włochy | 1 | – | – |
Łotwa | 1 | – | – |
Litwa | 19 | – | – |
Polska | 48 | – | – |
Serbia | 18 | – | – |
Rumunia | 1.724 | 14.02.2020 | 125 |
Słowacja | 11 | – | – |
Ukraina | 42 | 15.02.2020 | 2 |
Suma | 1.908 | 137 |
Dotyczy populacji dzików | |||
---|---|---|---|
Kraj |
Liczba ognisk choroby w 2019 r. | Data ostatniego ogniska w 2020 r. | Liczba ognisk choroby |
Belgia | 482 | 07.01.2020 | 1 |
Bułgaria | 165 | 10.02.2020 | 176 |
Czechy | – | – | – |
Estonia | 80 | 12.02.2020 | 12 |
Węgry | 1.598 | 09.02.2020 | 514 |
Włochy | 60 | 07.02.2020 | 32 |
Łotwa | 369 | 14.02.2020 | 60 |
Litwa | 464 | 14.02.2020 | 48 |
Polska | 2.468 | 12.02.2020 | 584 |
Serbia | – | 07.02.2020 | 28 |
Rumunia | 683 | 14.02.2020 | 236 |
Słowacja | 27 | 31.01.2020 | 12 |
Ukraina | 11 | 24.01.2020 | 2 |
Suma | 6.407 | 1.705 |
Stan na dzień: 17.02.2020
Źródło: Animal Disease Notification System: outbreaks per disease (https://ec.europa.eu/food/animals/animal-diseases/not-system_en)
Jakie są objawy afrykańskiego pomoru świń?
Objawy kliniczne występują dopiero 6 -10 dni po zakażeniu ASFV. Mogą być różne w zależności od postaci (ostrej, podostrej, przewlekłej oraz utajonej) choroby z jaka mamy do czynienia, a w postaci nadostrej może dochodzić do nagłych padnięć bez objawów towarzyszących. Najczęściej obserwowane symtopmy to:
- wysoka gorączka
- brak apetytu
- sinica skóry uszu, brzucha i boków ciała
- drobne wybroczyny na skórze
- duszności
- pienisty i niejednokrotnie krwisty wypływ z nosa
- zapalenie spojówek i wypływ z worka spojówkowego
- biegunka – często z domieszką krwi
- wymioty
- ronienia u loch prośnych.
Wskaźnik zachorowalności i śmiertelności sięga do 100% zwierząt. Dane podane przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności potwierdzają, że właściwości wirusa ASF zapewniają mu bardzo dużą oporność na inaktywację przez czynniki fizyczne i chemiczne, w tym znajdujące się w środowisku bytowania świń i dzików. Przeżywalność ASFV:
- w glebie zanieczyszczonej zakażoną krwią – kilka miesięcy
- w śledzionie zakopanej w ziemi – 280 dni
- w kojcach w których przebywały chore świnie – 4 miesiące
- w tuszach świń – 18 tygodni
- we krwi w 4° C do 18 miesięcy
- w mięsie – suszonym -300 dni
- mrożonym – 100 dni
- solonym 182 dni
- mielonym 105 dni
W niskiej temperaturze wirus ASF jest żywotny i zjadliwy przez kilka lat, ciepło natomiast niszczy go relatywnie szybko.
Inaktywacja wirusa po:
– 45 min w temp. 55° C
– 30 min w temp. 70° C
– 1 min w temp. 80° C.
Jaka jest aktualna sytuacja w zakresie afrykańskiego pomoru świń?
Przez 7 lat walki z ASF podejmowano w Polsce wiele działań zmierzających do eradykacji choroby z populacji dzików oraz zastosowania ścisłych zasad bioasekuracji w hodowli i produkcji świń. Pomimo tych prób, do końca maja 2021 roku odnotowano w Polsce łącznie 11 345 ognisk u dzików I 367 u świń. (zobacz aktualną mapę https://bip.wetgiw.gov.pl/asf/mapa/) Należy pamiętać, że wystąpienie ASF niesie za sobą ogromne straty ekonomiczne dla hodowców i producentów świń oraz dla budżetu państwa. Wynika to z zakazu leczenia zwierząt chorych oraz braku szczepionek przeciwko ASF, choroba zwalczana jest wyłącznie metodami administracyjnymi, poprzez wybijanie stad zakażonych i ze strefy zapowietrzonej.
Jakie środki bezpieczeństwa są przydatne dla mnie jako hodowcy, producenta świń?
Jak podaje Główny Inspektorat Weterynaryjny: “W celu ograniczenia ryzyka zakażenia świń wirusem ASF w gospodarstwach, w których utrzymywane są świnie powinny być wdrożone wszystkie podstawowe zasady zabezpieczenia miejsc utrzymywania zwierząt przed przypadkowym przeniesieniem czynników zakaźnych w sposób mechaniczny:
- nie kupowanie świń nieoznakowanych i bez świadectwa weterynaryjnego – dla zdecydowanej większości ognisk stwierdzonych w 2016 r. jako przyczynę przeniesienia zakażenia wirusem ASF, na podstawie wyników dochodzeń prowadzonych przez Inspekcję Weterynaryjną oraz Policję, wskazuje się nielegalną działalność człowieka (osoby prowadzące nielegalne lub niezgodne z przepisami prawa działania w zakresie przemieszczania świń/dzików lub pozyskanych z nich produktów);
- nie skarmianie zwierząt paszą niewiadomego pochodzenia ani produktami (w tym resztkami, zlewkami) pochodzenia zwierzęcego;
- unikanie kontaktu z padłymi świniami (lub dzikami) – w przypadku kontaktu z padłą świnią lub dzikiem należy jak najszybciej umyć ręce lub zdezynfekować środkiem na bazie alkoholu oraz oczyścić i zdezynfekować obuwie;
- zabezpieczenie budynku, w którym są utrzymywane świnie, przed dostępem zwierząt domowych;
- utrzymywanie świń w budynkach, w których nie są jednocześnie utrzymywane inne zwierzęta gospodarskie kopytne;
- zabezpieczenie budynków inwentarskich, magazynów pasz oraz miejsc przechowywania ściółki przed dostępem zwierząt dzikich (w tym gryzoni);
- rezygnacja z udziału w polowaniach;
- nie wnoszenie do gospodarstw części dzików;
- zachowanie podstawowych zasad higieny:
- odkażanie rąk i obuwia,
- stosowanie odzieży ochronnej i narzędzi pozostawianych w budynku inwentarskim po zakończeniu prac,
- okresowe odkażanie odzieży ochronnej i narzędzi;
- zastosowanie mat dezynfekcyjnych na wjazdach i wyjazdach do gospodarstw i przed wejściami do budynków inwentarskich;
- uniemożliwienie osobom postronnym (nie zajmującym się zawodowo zwierzętami lub leczeniem zwierząt w danym gospodarstwie) wchodzenia – zwłaszcza po kontakcie z padłą świnią lub dzikiem – do budynków inwentarskich w gospodarstwach, w których utrzymywane są świnie.
Ponadto należy ściśle stosować się do zaleceń służb weterynaryjnych na danym terenie.”
(źródło: https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/prewencja—jak-ochronic-swinie-przed-asf)
Jakie środki bezpieczeństwa stosuje JOSERA?
Jako profesjonalny partner branży rolniczej, jesteśmy w firmie JOSERA przygotowani na wszystkie ewentualności i opracowaliśmy plan działania na wypadek ewentualnej epidemii.
Zarówno nasi dystrybutorzy, jak i pracownicy terenowi oraz wewnętrzni są zaznajomieni z przepisami krajowymi i unijnymi oraz wewnętrznymi naszej firmy dotyczącymi choroby ASF, a także dobrze wyposażeni w odpowiedni sprzęt roboczy, taki jak odzież ochronna czy środki dezynfekujące.
Wnioski
Producenci i hodowcy świń powinni podjąć wszelkie środki bezpieczeństwa, aby uchronić swoje stada przez wirusem ASF.
Masz więcej pytań na temat Afrykańskiego Pomoru Świń? Napisz do nas! Chętnie Ci pomożemy!